Czy w polskich szpitalach jest bezpiecznie? – Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali ogłasza wyniki II edycji certyfikacji szpitali „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”
Co roku w polskich szpitalach dochodzi do blisko 37 tys. zakłuć i zranień. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization) – 37% zakażeń WZW typu B, 39% WZW typu C oraz 4,4% HIV – to odsetek wykrytych chorób po zranieniu się lub zakłuciu sprzętem używanym w placówkach ochrony zdrowia. Nadal 1/3 polskich szpitali nie ma wdrożonych procedur do podawania leków niebezpiecznych, a blisko połowa nie korzysta ze sprzętu bezpiecznego chroniącego personel przed niepożądanymi zdarzeniami – wskazują dane z tegorocznego raportu nt. bezpieczeństwa polskich szpitali. Rada Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali wyłoniła zwycięzców w II edycji programu certyfikacji szpitali. Aż 108 szpitali z całej Polski zostało nagrodzonych certyfikatem za przestrzeganie standardów bezpieczeństwa oraz za działania na rzecz popularyzacji praktyk zapewniających bezpieczne środowisko pracy zarówno dla personelu medycznego, jak i pacjentów. W jakich obszarach bezpieczeństwa szpitale radzą sobie najlepiej?
Certyfikat „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”
W tegorocznej edycji certyfikacji szpitali wzięło udział 112 placówek, z których 108 otrzymało certyfikat „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”. Każda certyfikowana placówka musiała spełnić kryteria określone przez Radę Ekspertów oraz podpisać deklarację „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”, zobowiązując się do przestrzegania 11 zasad, mających zapewnić bezpieczne środowisko pracy dla personelu medycznego. Deklaracja zawiera zobowiązania szpitali m.in. do posiadania procedur podawania leków niebezpiecznych, rzetelnej oceny ryzyka wystąpienia ekspozycji zawodowej i jej zapobiegania, prowadzeniu cyklicznych szkoleń dla personelu medycznego, jak również prowadzenia rejestru zranień i zakłuć i stosowania i korzystania z bezpiecznego sprzętu medycznego.
„Otrzymanie certyfikatu Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent potwierdza, że dany szpital stosuje się do najważniejszych zasad i standardów bezpieczeństwa. Z pewnością przekłada się to również na bezpieczeństwo pacjentów podczas ich pobytu w polskich szpitalach. Cieszy nas, że w tym roku otrzymaliśmy rekordową liczbę zgłoszeń i certyfikowaliśmy dwa razy więcej placówek. Wierzymy, że w 3 edycji certyfikacji będzie ich jeszcze więcej. Pamiętajmy, bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent!” – komentuje dr n. med. i n. o zdr. Paweł Witt Przewodniczący Rady Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali.
Jakim wyzwaniom muszą sprostać polskie placówki medyczne? Co powinno ulec poprawie?
Niemal wszystkie zgłoszone placówki medyczne, bo aż 96%, pomyślnie przeszły proces certyfikacji. Ten wynik świadczy o tym, że dyrektorzy szpitali, którzy zgłosili swoje podmioty do oceny, dbają o bezpieczeństwo zarówno personelu medycznego, jak i pacjentów, spełniając przy tym standardy wyznaczone przez Radę Ekspertów. Jednak analiza danych przesłanych przez szpitale jasno wskazuje, że wciąż wiele aspektów związanych z bezpieczeństwem wymaga poprawy. W placówkach medycznych w całej Polsce sprzęt bezpieczny stanowi mniej niż 50% całego posiadanego sprzętu, przy przygotowywaniu leków cytotoksycznych niemal 30% szpitali nie stosuje systemów zamkniętych chroniących personel medycznych przed szkodliwymi substancjami, a ponad połowa szpitali nie korzysta z kaniul bezpiecznych. Poprawy wciąż wymaga sytuacja związana z oceną ryzyka narażenia na skażenie lekiem cytotoksycznym oraz wdrożenia i egzekwowania procedur postępowania awaryjnego po takim skażeniu. Konieczne jest również wprowadzenie elektronicznego raportowania zdarzeń niepożądanych z udziałem personelu medycznego wzorem innych państw europejskich.
„Aby szpital był bezpieczny zapewnienie bezpieczeństwa musi być kompleksowe. Przykładowo brak korzystania z kaniul bezpiecznych może prowadzić do powikłań, a także zranień i zakłuć personelu medycznego. Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali wciąż działa i będzie działa na rzecz bezpieczeństwa, ostatnio opracowaliśmy również rekomendacje bezpiecznego dostępu naczyniowego, chcemy wprowadzać najwyższe standardy i praktyki oraz podnosić świadomość personelu w zakresie bezpiecznej terapii dożylnej.” – podkreśla Mgr Maciej Latos Ekspert Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali, Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa Infuzyjnego.
Dobre praktyki w polskich szpitalach
Warto wspomnieć też o tym jakie aspekty związane z bezpieczeństwem w polskich szpitalach wypadają najlepiej. Aż 85% szpitali posiada procedury określające zasady właściwego używania ostrych narzędzi w celu zwiększenia ochrony pracowników przed ekspozycją na materiał biologiczny. 90% badanych szpitali posiada procedury dla pracowników, zajmujących się utylizacją ostrego sprzętu medycznego. Polskie szpitale dbają też o regularność szkoleń personelu medycznego, ponad 96% szpitali prowadzi szkolenia w zakresie ryzyka ekspozycji na materiał biologiczny podczas przeprowadzania procedur medycznych, zapobiegania im oraz postępowania poekspozycyjnego, a ponad 90% placówek szkoli personel medyczny odnośnie zwiększenia świadomości obowiązkowej rejestracji zranień ostrym sprzętem. Jednak dane pokazują, że 40% placówek, wciąż nie przekazuje materiałów edukacyjnych lub nie weryfikuje wiedzy zdobytej przez pracowników.
„Szkolenia personelu medycznego są bardzo ważne, każdy pracownik powinien znać dobre praktyki, zasady BHP, a także najnowsze standardy związane z bezpieczeństwem, w tym obsługę bezpiecznego sprzętu. Aby było bezpiecznie konieczna jest również współpraca na poziomie personelu medycznego i pacjenta, która skutkuje tym, że zmniejsza się ryzyko wypadków czy zdarzeń niepożądanych.” – dodaje Mgr Mariola Łodzińska Ekspertka Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali, Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.
Zaproszenie na debatę z prezentacją wyników raportu
Punktem kulminacyjnym II edycji certyfikacji będzie debata z udziałem Ekspertów w ramach której omówione zostaną najważniejsze wnioski z tegorocznej certyfikacji oraz ogłoszony zostanie raport diagnozujący aktualny poziom bezpieczeństwa polskich placówek medycznych.
Każda edycja certyfikacji szpitali dostarcza bardzo cennych danych dotyczących aktualnego poziomu bezpieczeństwa polskich placówek medycznych, które znajdują się również w raporcie „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”. W tym roku podsumowanie II edycji certyfikacji szpitali odbędzie się w ramach debaty „Bezpieczeństwo i jakość w polskich szpitalach – czy sprostamy wyzwaniom współczesnej medycyny?” Debata będzie miała formę online i odbędzie się 10 listopada 2023 roku, a wezmą w niej udział Eksperci Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali: dr n. med. i n. o zdr. Paweł Witt Przewodniczący Rady Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali, Mgr Mariola Łodzińska Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, dr n. o zdr. Maria Kołatek Prezes Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych oraz dr n. med. Anna Szczypta Krajowa Konsultant w dz. Pielęgniarstwa Epidemiologicznego.
Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali nadal chce działać na rzecz bezpieczeństwa i jakości w polskich szpitalach. Kolejna edycja certyfikacji „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent” ruszy w przyszłym roku.
Lista placówek medycznych nagrodzonych certyfikatem „Bezpieczny Szpital to Bezpieczny Pacjent” w 2023 roku
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA z Warmińsko-Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWIA w Białymstoku im. Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego
- Dolnośląskie Centrum Onkologii, Pulmonologii i Hematologii
- Kliniki NeuroradiochirurgiiI Sp. z o. o.
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Suchej Beskidzkiej
- Zespół Opieki Zdrowotnej we Włoszczowie
- Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. dr Wł. Biegańskiego w Łodzi
- Centrum Onkologii im. prof. Franciszka Łukaszczyka w Bydgoszczy
- Warmińsko – Mazurskie Centrum Chorób Płuc w Olsztynie
- Powiatowe Centrum Zdrowia w Brzezinach Sp. z o.o.
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim
- Wojskowy Instytut Medyczny- Państwowy Instytut Badawczy
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Końskich
- Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
- Szpital Wielospecjalistyczny Sp. z o.o. w Gliwicach
- Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Andrzeja Mielęckiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
- Szpital Powiatowy w Limanowej Imienia Miłosierdzia Bożego
- Centrum Zdrowia w Mikołowie
- Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy
- Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Kędzierzynie-Koźlu
- Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu
- Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr Władysława Biegańskiego w Grudziądzu
- Szpital Wojewódzki im Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomży
- Szpital Specjalistyczny w Pile im. Stanisława Staszica
- Szpital Powiatowy w Radomsku
- Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Kazimierzy Wielkiej
- Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej Szpital Specjalistyczny MSWiA w Głuchołazach im. św. Jana Pawła II
- Szpital Chorób Płuc im. Św. Józefa w Pilchowicach
- Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
- Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny im. dr. S. Jasińskiego w Zakopanem
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Nowe Miasto
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Uniwersytecki w Krakowie
- Salus Sp.z o.o.
- Powiatowe Centrum Zdrowia Sp. z o.o. w Malborku
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Świętochłowicach Sp. z o.o.
- Szpital Kliniczny im. Karola Jonschera Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
- Szpital Powiatowy im. dr Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
- Szpital Praski p.w. Przemienienia Pańskiego
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Szamotułach
- Centrum Medyczne Karpacz S.A.
- Mazowiecki Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa Psarskiego w Ostrołęce
- Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach
- Specjalistyczny Szpital Onkologiczny NU-MED sp. z o.o. w Tomaszowie Mazowieckim
- Szpital Czerniakowski Sp. z o.o.
- Szpital Miejski w Siemianowicach Śląskich Sp. z o.o.
- Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Puławach
- Mergez Sp. z o.o. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny
- Miejski Szpital Zespolony w Olsztynie
- Wojewódzki Podkarpacki Szpital Psychiatryczny im. prof. Eugeniusza Brzezickiego w Żurawicy
- Szpital Wojewódzki im. dr. Ludwika Rydygiera w Suwałkach
- Wojewódzki Szpital Obserwacyjno – Zakaźny im. Tadeusza Browicza
- Zdrowie Sp. z o.o. w Kwidzynie
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Szczecinie
- Szpital Specjalistyczny im. J. Śniadeckiego w Nowym Sączu
- 107 Szpital Wojskowy SPZOZ w Wałczu
- Szpital Medikor w Nowym Sączu
- Specjalistyczny Psychiatryczny Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA
- Szpital Powiatowy we Wrześni Spółka z o.o. w restrukturyzacji
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Górnośląskie Centrum Rehabilitacji „REPTY” im. Gen. J. Ziętka
- Szpital Wolski im. dr Anny Gostyńskiej Sp. z o.o.
- Centrum Medyczne im. Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie – Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Działdowie
- Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Proszowicach
- Kociewskie Centrum Zdrowia Sp. z o. o.
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łęcznej
- Nu-Med Centrum Diagnostyki i Terapii Onkologicznej Zamość Sp. z o.o.
- Szpital Powiatowy w Nowej Dębie
- Szpital Powiatowy im. Prałata J. Glowatzkiego w Strzelcach Opolskich
- Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Tomaszowie Lubelskim
- Głogowski Szpital Powiatowy sp. z o.o.
- Szpital Powiatowy w Rawiczu Sp. z o.o.
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku
- Szpital Joannitas w Pszczynie
- Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”
- Powiatowy Zespół Szpitali
- Szpital Powiatowy im. Alfreda Sokołowskiego w Złotowie
- Specjalistyczny Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. E. Biernackiego
- Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu
- Regionalny Szpital w Kołobrzegu
- Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Czarnkowie
- NU-MED Grupa S.A.
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA w Lublinie
- Szpital im. Św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Nysie
- Ostrzeszowskie Centrum Zdrowia Sp. z o.o.
- Szpital na Klinach
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kole
- Wielkopolskie Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im. Eugenii i Janusza Zeylandów
- Podhalański Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II w Nowym Targu
- Powiatowy Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
- Szpital Specjalistyczny Nr 2 w Bytomiu
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Łowiczu
- SP ZOZ MSWiA w Krakowie
- SP ZOZ SZPITAL NR 2 im. dr Tadeusza Boczonia w Mysłowicach
- Wojewódzki Szpital Podkarpacki im. Jana Pawła II w Krośnie
- Dolnośląskie Centrum Rehabilitacji i Ortopedii
- NZOZ Szpital na Siemiradzkiego im. R. Czerwiakowskiego Sp. z o.o.
- Wojewódzki Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. prof. Eugeniusza Wilczkowskiego w Gostyninie
- Giżycka Ochrona Zdrowia Sp. z o.o.
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Przeworsku
- Szpital Specjalistyczny im. A. Falkiewicza we Wrocławiu
- Szpital Miejski w Zabrzu Sp. z o.o.
- Szpital Specjalistyczny Centrum Medycznego MAVIT w Warszawie
- Szpital Specjalistyczny Centrum Medycznego MAVIT w Katowicach
- Dolnośąskie Centrum Chorób Serca im. Prof. Zbigniewa Religi Medinet Sp. z o.o.
- Nu-Med Centrum Diagnostyki i Terapii Onkologicznej Katowice Sp. z o.o.
Pełna lista placówek, które otrzymały certyfikat „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”, dostępna jest na stronie https://deklaracja-bezpiecznyszpital.pl/
—————————
Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali została zawiązana w 2021 roku, a głównym jej celem jest zwiększanie bezpieczeństwa pracowników ochrony zdrowia w miejscu pracy, m.in. poprzez promowanie i zachęcanie szpitali do korzystania z bezpiecznego sprzętu medycznego. Głównym projektem Koalicji jest program „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”, do którego przyłączają się placówki medyczne, przestrzegające zaleceń w niej zawartych. Patronat nad projektem objęły: Narodowy Fundusz Zdrowia, Rzecznik Praw Pacjenta, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, Polska Federacja Szpitali, Naczelna Izba Lekarska, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych, Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki, Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Polski Klub Dostępu Naczyniowego, Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Naczelna Izba Aptekarska, Europejskie Stowarzyszenie Czyste Leczenie, Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich, Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych, Polskie Towarzystwo Mikrobiologów, Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej oraz Polskie Towarzystwo Pielęgniarstwa Infuzyjnego.
Skład Rady Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali: dr n. med. i n. o zdr. Paweł Witt, Prof. dr hab. n. med. Wojciech Zegarski, Prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz, Prof. nadzw. Jarosław J. Fedorowski, dr n. med. Klaudiusz Komor, dr n. med. Anna Szczypta, dr n. o zdr. Maria Kołatek, dr n. med. Mirosława Malara, mgr Zofia Małas, mgr Mariola Łodzińska, mgr Maciej Latos, mgr Marzena Janowska, dr n. farm. Krystyna Chmal-Jagiełło, mgr farm. Marcin Bochniarz, dr n. ekon. Anna Gawrońska, mgr Jerzy Ostrouch, mgr Magdalena Ryznar-Zaręba, mgr Jolanta Korczyńska, mgr Marcin Bicz