Choroby zakaźne przenoszą się między ludźmi, prowadząc do powstania ognisk lokalnych (epidemii), a nawet ognisk obejmujących znaczne obszary (pandemii). Szczepienia ochronne sprawiły, że masowo prowadzące kiedyś do kalectwa lub śmierci choroby zakaźne, takie jak ospa prawdziwa czy polio, obecnie odeszły w niepamięć.
W 2019 roku zwierzęcy koronawirus (później nazwany SARS-CoV-2) uzyskał zdolność przenoszenia się na ludzi, a wywołaną nim chorobę określono jako COVID-19. Wirus ten przenosi się drogą kropelkową bez konieczności bliskiego kontaktu, choroba ma długi okres wylęgania, co powoduje zarażanie innych przed pojawieniem się objawów, a spory odsetek osób przechodzi zakażenie z łagodnymi objawami lub wręcz bezobjawowo. W związku z tym, w dobie dużej mobilności i globalizacji, rozwój pandemii nastąpił bardzo szybko. Stoimy dziś przed wyborem zaszczepienia się na COVID-19 lub podjęcia ryzyka związanego z zachorowaniem, trwaniem pandemii oraz dalszym pogłębianiem się kryzysu gospodarczego i zdrowotnego.
Szczepionka może zawierać osłabiony lub martwy drobnoustrój, bądź jego fragmenty, np. fragment materiału genetycznego (RNA) wirusa. Szczepionki zawierające fragmenty wirusa uważane są za bardzo bezpieczne, a technologia ta jest rozwijana od około 20 lat. Szczepienie tego typu stosowane będzie w przypadku SARS-CoV-2. Szczepionka zawiera instrukcję (mRNA), na podstawie której organizm produkuje niewielki fragment wirusa (białko S od ang. spike protein), który nie wywołuje choroby, ale wystarcza, żeby układ odpornościowy nauczył się rozpoznawać SARS-CoV-2 i efektywnie z nim walczyć.
Niezaszczepiony organizm potrzebuje aż około 2 tygodni, żeby w pełni „uzbroić się” do walki z chorobotwórczym drobnoustrojem. Rolą szczepionki jest imitowanie zakażenia, dzięki czemu u osoby zaszczepionej wykształca się odporność, dokładnie tak jak przy przechorowaniu choroby, ale bez związanego z nią ryzyka zdrowotnego. Dzięki temu przy spotkaniu z drobnoustrojem, układ opornościowy jest już w pełni „uzbrojony” i od razy gotowy do walki.
Mimo zagrożenia spowodowanego pandemią, szczepionki przeciw SARS-CoV-2 poddano takim samym restrykcyjnym badaniom, mającym wykazać ich skuteczność i bezpieczeństwo, jak inne leki i szczepionki, które uzyskują dostęp do europejskiego rynku farmaceutycznego. Poza badaniami prowadzonymi na tysiącach ochotników, dostępność szczepień w krajach Unii Europejskiej wymaga przejścia drobiazgowej procedury prowadzonej przez Europejską Agencję Leków, która sprawdza jakość, skuteczność i bezpieczeństwo szczepionek.
Plan szczepień przeciw SARS-CoV-2 w Polsce obejmuje stopniową dystrybucję szczepionek, zaczynając od najbardziej narażonych grup. Szczepienia będą dobrowolne, darmowe dla pacjenta i łatwo dostępne, co ma na celu osiągnięcia wysokiego odsetka osób zaszczepionych w możliwie krótkim czasie. Celem Programu jest „osiągnięcie poziomu zaszczepienia społeczeństwa umożliwiającego zapanowanie nad pandemią COVID-19 do końca 2021 roku, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa”. Poprzez zaszczepienie się samemu, ale też edukowanie osób w naszym otoczeniu o korzyściach płynących ze szczepienia, możemy wspólnie osiągnąć ten cel i już niedługo wrócić do normalnego funkcjonowania społecznego i gospodarczego.
Więcej informacji na stronie: www.naukaprzeciwpandemii.pl