25 czerwca 2025 roku w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyła się ogólnopolska narada pod hasłem „Zdrowie w centrum – międzyresortowa odpowiedzialność”.
Organizatorami wydarzenia byli Adriana Porowska, Ministra ds. Społeczeństwa Obywatelskiego, Przewodnicząca Komitetu ds. Pożytku Publicznego and ks. dr Arkadiusz Nowak, Prezes Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Przewodniczący Rady Organizacji Pacjentów przy Ministrze Zdrowia. Celem narady było rozpoczęcie prac nad tzw. „społeczną umową na rzecz zdrowia” – dokumentem, który pomoże określić kierunki niezbędnych zmian w systemie ochrony zdrowia w Polsce.
W spotkaniu wzięło udział ponad 100 uczestników – przedstawiciele rządu, eksperci, organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Wspólnie rozmawiali o tym, jak zbudować system ochrony zdrowia, który służy ludziom, inwestuje w profilaktykę i wspiera dobre życie w zdrowiu.
Wspólna odpowiedzialność za zdrowie
– Bardzo dziękuję, że są dzisiaj z nami eksperci, którzy podpowiedzą nam, co możemy wspólnie zrobić. To niezwykłe, że organizacje pozarządowe działające w obszarze zdrowia – mające bezpośredni kontakt z pacjentami, współpracujące z ekspertami i posiadające wiele raportów – mogą pokazywać kierunki działania przedstawicielom rządu. Podejście międzyresortowe daje realną szansę na skuteczniejsze rozwiązywanie konkretnych problemów – powiedziała Ministra Adriana Porowska otwierając spotkanie.
– Zdrowie nie może być wyłącznie zadaniem Ministerstwa Zdrowia. To temat, który wymaga współpracy wielu resortów i nowych pomysłów – mówił Revd Dr Arkadiusz Nowak podczas otwarcia.
Narada była okazją do sformułowania fundamentów społecznej umowy na rzecz zdrowia, opartej na zaufaniu, wspólnym języku korzyści i strategicznym podejściu do dobrostanu obywateli. W centrum rozmów znalazły się m.in. wyzwania demograficzne, rosnące obciążenie chorobami przewlekłymi, luka zdrowotna między Polską a krajami UE oraz potrzeba systemowych inwestycji w zdrowie. Dane przytoczone podczas konferencji nie pozostawiają wątpliwości – Polacy żyją krócej i w gorszym zdrowiu niż mieszkańcy wielu krajów Unii Europejskiej. Średnia długość życia w zdrowiu w Polsce wynosi obecnie 62,4 lata – to wynik poniżej średniej europejskiej i alarmujący sygnał, który wskazuje na konieczność inwestowania nie tylko w leczenie, ale przede wszystkim w profilaktykę i promocję zdrowia.
– Realizacja ambicji rozwojowych Polski warunkowana jest dostępem do kapitału zdrowia, a to determinowane jest przede wszystkim uwarunkowaniami społeczno-ekonomicznymi, które z kolei kształtują wybory obywateli, które często nie służą zdrowiu – podkreśliła dr Małgorzata Gałązka-Sobotka, Dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego – Stąd ogromna potrzeba zintegrowania polityk publicznych na rzecz ochrony zdrowia, które powinny wzmocnić zdolność państwa do zapobiegania chorobom, ich skutecznego leczenia oraz opiekowania się pacjentami w chorobie przewlekłej – podkreśliła ekspertka w wykładzie wprowadzającym.
Spotkanie zostało podzielone na trzy bloki tematyczne, z których każdy odpowiadał na jedno ważne pytanie o przyszłość ochrony zdrowia.
Zdrowie publiczne we wszystkich politykach. Inwestycja, nie koszt
W pierwszym panelu eksperci rozmawiali o zdrowiu publicznym – czyli wszystkim, co pozwala nam dłużej żyć w zdrowiu. Mówiono o konieczności inwestowania w profilaktykę, promocję zdrowia i edukację społeczną.
Wśród najważniejszych rekomendacji pojawiły się postulaty powołania pełnomocnika ds. zdrowia publicznego, wzmocnienia roli samorządów w realizacji lokalnych działań prozdrowotnych, wydzielenia specjalnego funduszu na zdrowie publiczne oraz potrzeba lepszej komunikacji społecznej i wdrażania innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Eksperci podkreślali także, że zdrowie powinno być obecne w każdej polityce państwa – nie tylko zdrowotnej, ale także edukacyjnej, społecznej czy finansowej.
Opieka zdrowotna – wspierać, nie tylko leczyć
Drugi panel skupił się na tym, jak powinien wyglądać nowoczesny system opieki zdrowotnej. Eksperci zgodnie podkreślali, że nie wystarczy leczyć – trzeba też wspierać zdrowie, dobrostan i jakość życia pacjentów.
Zaproponowano m.in. wprowadzenie standardów postępowania medycznego, zwiększenie koordynacji i kompleksowości świadczeń oraz regularne badanie opinii pacjentów na temat jakości opieki. Zwrócono uwagę, że mimo rosnących nakładów finansowych, zaufanie do systemu nie wzrasta – co oznacza konieczność głębokiej zmiany organizacyjnej i komunikacyjnej.
Opieka długoterminowa – nie zostawiajmy nikogo bez wsparcia
Trzeci panel dotyczył opieki długoterminowej – czyli wsparcia dla osób niesamodzielnych, starszych, przewlekle chorych i ich opiekunów. To temat ważny i często pomijany.
Uczestnicy zgodzili się, że konieczne jest stworzenie odrębnego systemu finansowania opieki długoterminowej, wprowadzenie powszechnego ubezpieczenia opiekuńczego oraz powierzenie samorządom roli organizatorów lokalnych usług opiekuńczych. Podkreślono również potrzebę realnego wsparcia dla opiekunów – zarówno zawodowych, jak i rodzinnych – oraz integracji opieki długoterminowej z systemem ochrony zdrowia i pomocy społecznej.
Społeczna umowa na rzecz zdrowia
Na zakończenie spotkania sformułowano wstępne „Tezy do społecznej umowy zdrowotnej 2025”. Wśród najważniejszych postulatów znalazły się wezwania do uznania zdrowia za strategiczny kapitał społeczny i gospodarczy, wpisywania celów zdrowotnych w politykę międzyresortową oraz budowy nowoczesnego, dostępnego i budzącego zaufanie systemu opieki zdrowotnej.
Spotkanie pokazało, że zdrowie może być wspólnym celem ponad podziałami. Była to ważna rozmowa i pierwszy krok ku nowoczesnemu systemowi, który stawia zdrowie obywateli naprawdę w centrum.
W dyskusji udział wzięli zarówno przedstawiciele instytucji państwowych, rządu i administracji jak również eksperci systemu zdrowia, ekonomii, organizacji zawodów medycznych i pracodawców oraz organizacji pacjentów i organizacji pozarządowych m.in.: Adriana Porowska, Ministra do spraw Społeczeństwa Obywatelskiego, Marzena Okła-Drewnowicz, Ministra do spraw Polityki Senioralnej, Wojciech Konieczny, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta, Jakub Szulc, Wiceprezes NFZ, dyrektorzy departamentów: Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Edukacji Narodowej , Ministerstwa Sportu i Turystyki, Głównego Inspektora Sanitarnego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Narodowego Funduszu Zdrowia, Rzecznika Praw Dziecka, Narodowego Instytutu Wolności.
Moderatorami wydarzenia byli: dr n. ekon. Małgorzata Gałązka-Sobotka, Dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego i Dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego, dr n. med. Jakub Gierczyński and redaktor Wojciech Szeląg.Zachęcamy do obejrzenia transmisji z narady: https://www.youtube.com/live/ixe5pFO2SVs